Rekening houden met de levenskwaliteit op het werk is tegenwoordig essentieel in elk bedrijf. QWL is ook bij wet geregeld, zodat werknemers zich in hun werk kunnen ontplooien en effectiever kunnen werken. De kwaliteit van leven op het werk maakt het bovendien ook mogelijk om stress te verminderen omdat de druk van managers beter onder controle wordt gehouden. Het doel van QWL is dus de risico’s in verband met fysieke, psychologische en psychosociale problemen als gevolg van stress te verminderen en zo het welzijn te bevorderen, terwijl de prestaties van de werknemers worden gemaximaliseerd. Human resources managers, die garant staan voor het welzijn van de werknemers, spelen hierbij uiteraard een sleutelrol.
1. Sfeer en bedrijfscultuur
Het is zeer belangrijk voor een onderneming om een goede sfeer te creëren zowel in haar kantoren als onder haar werknemers. Dit is een van de criteria die werknemers motiveren om bij het bedrijf te blijven. Een goede sfeer in een organisatie is het resultaat van goede communicatie en het uitwisselen van informatie (van leuke momenten tussen collega’s, e.d.). Deze factoren dragen bij tot de kwaliteit van de relaties tussen de werknemers. Het bevordert ook de totstandkoming van een bedrijfscultuur die gebaseerd is op een aantal gelijkaardige waarden.
Ondernemingscultuur kan worden gedefinieerd als “het geheel van door een onderneming gedeelde waarden die kenmerkend zijn voor haar functioneren, haar regels, haar gewoonten, haar identiteit en bepaalde gedragingen van haar werknemers”. Zo bevorderen een aangename sfeer en een sterke bedrijfscultuur de levenskwaliteit op het werk (QWL). Maar hoe kan dit precies bereikt worden? Onder andere door sterke sociale banden te creëren tussen teamleden en door een gevoel van saamhorigheid, welzijn en geluk op het werk te promoten.
2. Arbeidsomstandigheden
Het principe van de Quality of Life at Work (QWL) houdt ook in dat eerlijke arbeidsomstandigheden gedefinieerd moeten worden en dat een gezonde omgeving aan de werknemers aangeboden moet worden. Het respecteren van de arbeidsvoorwaarden, waarvoor de leden van het HR–team verantwoordelijk zijn, draagt bij tot de instandhouding van goede relaties tussen de werkgevers en de werknemers. Het draagt ook bij tot goede prestaties en tot de ontwikkeling van het bedrijf. Onder arbeidsomstandigheden vallen voorschriften in de arbeidsovereenkomst, zoals werktijden (en telewerken), maar ook de uitstraling van de werkplek en de netheid ervan, de werkdruk, het voorkomen van stress of de ter beschikking gestelde apparatuur, zoals computers, koffiezetapparaten of automaten.
Om het welzijn van de werknemers te bevorderen, is het in dit verband bijvoorbeeld mogelijk om in de gebouwen van het bedrijf een milieuvriendelijke dispenser van noten, gedroogd fruit en granen te installeren, zoals die van BulkBar. Deze voedingsmiddelen staan bekend voor het bevorderen van de concentratie en het verminderen van stress. Daarom zijn ze een ideale gezonde snack op de werkplek.
3. Autonomie en erkenning van het verrichtte werk
Een minimum aan autonomie voor de werknemers is essentieel om het vertrouwen tussen werknemers en leidinggevenden in stand te houden. Dit bevordert de communicatie en de verspreiding van ideeën van werknemers, die meer bereid zullen zijn zich te uiten. Het doel is op alle niveaus van de organisatie belangstelling en betrokkenheid te wekken. Maar dat is nog niet alles, erkenning van het verrichte werk speelt een belangrijke rol bij QWL. Ook het management speelt hier een onmisbare rol, aangezien het de managers zijn die beslissen of zij hun vertrouwen al dan niet schenken en hun teams een zekere vrijheid gunnen. Maar ook om te erkennen wanneer hun werknemers goed werk leveren.
4. Gelijkheid
Gelijkheid op het werk, met name tussen vrouwen en mannen, is al vele jaren een thema waarmee rekening gehouden wordt in het QWL-beleid. Dit houdt in dat iedereen dezelfde mogelijkheden heeft om zich in zijn werk te ontplooien. Het is een waarde die in de wet werd vastgelegd, maar die desondanks in enkele bedrijven niet altijd wordt gerespecteerd.
Het QWL-beleid, dat inclusiviteit en gelijkheid promoot, lijkt in alle organisaties steeds meer ingang te vinden. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor gelijke kansen voor mensen met een beperking.
Kortom, de kwaliteit van het werkleven is dus een verschijnsel dat voortdurend in ontwikkeling is en dat een belangrijke plaats inneemt in het beroepsleven van werknemers. Het houdt rekening met de werksfeer en de bedrijfscultuur, de arbeidsomstandigheden en de werkomgeving, de toegekende autonomie en de erkenning van het verrichte werk, en tenslotte de gelijkheid. QWL is een belangrijk onderdeel van “zorgzaam management” dat erop gericht is het welzijn en het geluk van de werknemers te verbeteren. Volgens een onderzoek onder 3500 werknemers en 500 managers, is QWL voor 49% van de werknemers en 53% van de managers een belangrijk onderdeel van de werkplek en leidt het tot meer efficiëntie en betere prestaties.
Al deze aspecten moeten daarom worden geïntegreerd in het personeelsbeleid van de organisatie en in aanmerking worden genomen in het kader van continue verbetering. Maar het gaat nog verder. Vanaf nu is het kernwoord Global Quality of Life (QOL), want in sommige gevallen is QWL niet genoeg! Binnenkort meer hierover in een volgend artikel dat dergelijk concept meer in detail zal bespreken.
Gepubliceerd op 04/11/2022
